Urretxuko txistularien beste kolaborazio batzuk

Txistua dantzarako musika tresna izan da mendeetan. Horixe izan da bere funtzio nagusia eta Urretxuko txistulari taldearen sorrerak ere hori zuen helburu hasiera batean, herrian sortu nahi zuten dantza taldeari jotzea. Izan ere, 1960ko urte hartan txistulari taldea sortzeaz gainera, dantzari talde bat ere sortu zuten. Isidro Azkarate izan zen haien arduraduna urteetan eta txistularien taldeko kideek, Jose Antonio Chicok eta Jose Lizarraldek, besteak beste, jotzen zuten haiekin.

Ondoren, Lurra eta Irrintzi sortu ziren eta bi talde hauekin ere izan dute harremana Urretxuko txistulariek. Kasu batzuetan, txistulariak dantzari ere izan direlako eta, besteetan, talde horietan txistua eta atabala jotzen aritu direlako.

Lurran, esate baterako, Jose Mari Zaldua Urretxuko txistularia aritu zen jotzen 70eko hamarkadan hainbat urtez. Urte batzuk geroago, berriz, Javier Plazaola, Javi Garcia de Andoin, Asier Azarola eta Aitor Bastarrika izan ziren dantza talde horretako txistulari edo atabalariak, denak Urretxuko Txistulari Taldeko kide izandakoak.

Irrintzin ere talde honetako txistulari eta atabalari asko ibili ziren 70eko eta 80ko urteetan, Jose Mari Lasa lehendabizi, eta geroago baita Marianti Salegi, Luisi Esnaola, Iñaki, Jose Mari eta Juan Manuel Kerejeta, Miguel Lasa, Jabi Burdaspar, Lurdes Elgarresta, Unai Izagirre eta beste hainbat lagun ere.

Gaur egun, San Joan bezperako akelarrean eta Santa Anastasiatako txistularien kontzertuan aritzen dira bi dantza talde hauek Urretxuko Txistulariekin batera.

Irrintzi dantza taldea, Santa Anastasiatako alardean

Lurra dantza taldea, Santa Anastasiatako alardean

 

Santik esaten zuen bezala, lagun asko egin dituzte Euskal Herri osoan Urretxuko txistulariek musika tresna honi esker. Urtero antolatzen duten kontzertu nagusira inguruko herri askotako txistulariak etortzen dira eta urretxuarrak ere joaten dira herri horietan egiten dituztenetara. Besteak beste, beti izan dira Zumarragan, Legazpin, Beasainen, Idiazabalen, Donostian, Ordizian, Oñatin, Tolosan... Eta lagun handiak dituzte baita ere Seguran, Antzuolan eta beste zenbait lekutan.

Bestalde, Euskal Herriko Txistulari Elkarteko kide ere badira gure taldekoak eta honek urtero antolatzen dituen ekitaldietan izaten saiatzen dira. Horri esker ezagutu dituzte eta harremana egin dute beste txistulari askorekin.

Horrez gainera, elkartearen babesa ere sarritan jaso izan dute. 1987an, esate baterako, Urretxun egin zen, elkarteak antolatuta, Isidro Ansorena Euskal Herriko Txistulari Txapelketa. Handik urte batzuetara, 1997an, elkartearen zilarrezko domina eman zioten Santiri, urteetan zehar egindako lana eskertzeko. Eta aurten, taldearen 50. urteurrena ospatzeko, Urretxun egin zuten urteroko batzar orokorra.

Aurrera jarraituz, ezin aipatu gabe utzi Iparragirre-Balerdi musika tailerra ere. Urtean hiruzpalau aldiz elkarrekin jo ohi dute bi taldeek: Santa Anastasia jaiei hasiera emateko, San Martin egunean eta Gabonetako kontzertuan. Hori dela eta, elkarri lagundu izan diote partiturak egokitzen edo bestelako hainbat gauzatan, bai Ramon Esnaola zuzendari zenean, baita orain Jesus Castillejo zuzendari dela ere.

Goiargi abesbatzari dagokionez, lehen komentatu dugu txistularien kontzertuan parte hartzen duela urtero. Horrez gainera, urtean zehar beste emanaldi batzuk egiten dituzte elkarrekin. Gabonetan eta Santa Ageda egunean, adibidez, kalera irteten dira kantatzera. Eta herriko bi parrokietako abesbatzekin ere jarduten dute gure txistulariek, hala eskatzen dietenean.

Amaitzeko, kantuaz ari garenez, beti egon izan da txistua presente Urretxuko jaietako kantu afarian, besteak beste, taldeko kide den Jose Mari Lasa izan baita ekimen horren bultzatzaileetako bat.